ویتامین B6 چیست و چه کاربردی دارد؟
ویتامین B6 ویتامینی است که به طور طبیعی در بسیاری از غذاها وجود دارد. بدن برای بیش از 100 واکنش آنزیمی به این ویتامین نیازمند است. ویتامین B6 همچنین در رشد مغز در دوران بارداری و نوزادی و عملکرد سیستم ایمنی نقش بسزایی دارد.
چه غذاهایی ویتامین B6 را تامین می‌کند؟
ویتامین B6 به طور طبیعی در بسیاری از غذاها یافت می‌شود و یا می‌تواند به سایر غذاها اضافه شود. شما می‌توانید مقادیر توصیه شده ویتامین B6 را با خوردن انواع غذاها از جمله موارد زیر دریافت کنید:
- مرغ، ماهی و گوشت قرمز سرشار از ویتامین B6 هستند.
- سیب‌زمینی و سایر سبزیجات نشاسته‌ای، که از منابع اصلی ویتامین B6 هستند.
- میوه ها (به غیر از مرکبات) دارای ویتامین B6 است.
چه نوع مکمل‌های غذایی ویتامین B6 دارند؟
اکثر مکمل‌های مولتی ویتامین مینرال حاوی ویتامین B6 هستند. مکمل‌های غذایی که تنها حاوی B6 باشد و یا اینکه ویتامین B6 با سایر ویتامین‌های گروه B باشد نیز در دسترس است. (ویتامین B6 در مکمل‌های غذایی، معمولا به شکل پیریدوکسین است)
آیا ویتامین B6 کافی دریافت می‌کنم؟
اکثر مردم ویتامین B6 را به اندازه کافی از غذاهایی که می‌خورند، دریافت می‌کنند. با این حال، گروه خاصی از افراد در دریافت ویتامین B6 کافی مشکل دارند:
- افرادی که کلیه‌هایشان به درستی کار نمی‌کند، مانند کسانی که تحت دیالیز کلیه هستند و یا پیوند کلیه انجام داده‌اند.
- افراد مبتلا به اختلالات خود ایمنی، که باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن آن‌ها به اشتباه به بافت‌های سالم خود حمله کند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، بیماری سلیاک، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو یا بیماری التهابی روده گاهی اوقات سطح ویتامین B6 پایینی دارند.
اگر ویتامین B6 کافی دریافت نکنم چه اتفاقی می افتد؟
افرادی که ویتامین B6 کافی دریافت نمی‌کنند ممکن است علائم مختلفی از جمله کم خونی، بثورات خارش‌دار، پوسته پوسته شدن پوست روی لب ها، ترک در گوشه های دهان و تورم زبان را داشته باشند. سایر علائم سطح بسیار پایین ویتامین B6 شامل افسردگی، گیجی و ضعف سیستم ایمنی است.
برخی از اثرات کمبود ویتامین B6 بر سلامتی چیست؟
سرطان
افرادی که سطوح پایین ویتامین B6 در خون دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به انواع خاصی از سرطان مانند سرطان روده بزرگ باشند. اما مطالعات تا به امروز نشان نداده است که مکمل‌های ویتامین B6 بتوانند به پیشگیری از سرطان یا کاهش احتمال مرگ ناشی از این بیماری کمک کنند.
عملکرد شناختی
برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که افراد مسن دارای سطوح بالاتر ویتامین B6 در خون، حافظه بهتری دارند. با این حال، به نظر نمی‌رسد مصرف مکمل‌های ویتامین B6 (به تنهایی یا همراه با ویتامین B12 و/یا اسید فولیک) باعث بهبود عملکرد شناختی یا خلق و خوی افراد سالم یا افراد مبتلا به زوال عقل شود.
سندرم پیش از قاعدگی
دانشمندان هنوز در مورد فواید بالقوه مصرف ویتامین B6 برای سندرم پیش از قاعدگی (PMS) مطمئن نیستند. اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که مکمل‌های ویتامین B6 می‌توانند علائم PMS از جمله بدخلقی، تحریک‌پذیری، فراموشی، نفخ و اضطراب را کاهش دهند.
تهوع و استفراغ در بارداری
حداقل نیمی از زنان در چند ماه اول بارداری تهوع و استفراغ را تجربه می‌کنند. بر اساس نتایج چندین مطالعه، کنگره متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG) مصرف مکمل‌های ویتامین B6 را تحت نظر پزشک برای تهوع و استفراغ در دوران بارداری توصیه می‌کند.
بیماری قلب و عروقی
برخی از دانشمندان تصور می‌کردند که برخی از ویتامین‌های گروه B (مانند اسید فولیک، ویتامین B12 و ویتامین B6) ممکن است با کاهش سطح هموسیستئین، (که یک اسید آمینه در خون است)، خطر بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهند. اگرچه مکمل‌های ویتامین B باعث کاهش هموسیستئین خون می‌شوند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که آن‌ها در واقع خطر یا شدت بیماری قلبی یا سکته را کاهش نمی‌دهند.
آیا ویتامین B6 می‌تواند مضر باشد؟
مردم تقریباً هرگز ویتامین B6 بیش از حد از غذا یا نوشیدنی دریافت نمی‌کنند. اما مصرف مقادیر زیاد ویتامین B6 از مکمل‌ها برای یک سال یا بیشتر می‌تواند باعث آسیب شدید عصبی شود و باعث شود افراد کنترل حرکات بدن خود را از دست بدهند. این علائم معمولاً با قطع مصرف مکمل‌ها متوقف می‌شوند. سایر علائم ویتامین B6 بیش از اندازه، شامل لکه‌های پوستی دردناک و ناخوشایند، حساسیت شدید به نور خورشید، حالت تهوع و سوزش سر دل است.
آیا ویتامین B6 با داروها یا سایر مکمل‌های غذایی تداخل دارد؟
بله، مکمل‌های ویتامین B6 می‌توانند با داروهایی که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشند. در اینجا چند نمونه آورده شده است:
مکمل‌های ویتامین B6 ممکن است با سیکلوسرین (Seromycin®)، آنتی بیوتیکی که برای درمان سل استفاده می شود، تداخل داشته باشد و هرگونه تشنج و آسیب سلول‌های عصبی را که دارو ممکن است ایجاد کند، بدتر کند.
مصرف ویتامین B6 همراه با برخی از داروهای صرع می‌تواند توانایی این داروها برای کنترل تشنج را کاهش دهد.
مصرف تئوفیلین (Aquaphyllin®، Elixophyllin®، Theolair®، Truxophyllin®، و بسیاری دیگر) برای آسم یا سایر بیماری‌های ریوی می‌تواند سطح ویتامین B6 را کاهش دهد و باعث تشنج شود.
