جوراب واریس باید از صبح بلافاصله پس از بیدار شدن تا پایان فعالیت روزانه (حدود ۸ تا ۱۰ ساعت) پوشیده شود. در زمان خواب نیازی به استفاده از آن نیست، مگر در شرایط خاص که پزشک توصیه کند. هدف از این بازه زمانی حفظ فشار یکنواخت بر پاها و کمک به بازگشت خون بهسمت قلب در طول ساعات ایستادن یا نشستن است.
جوراب واریس را چند ساعت بپوشیم؟
اینکه جوراب واریس را چند ساعت بپوشیم به عوامل و فاکتورهای موثر مختلفی بستگی دارد و باید با الگوی روزانه فعالیت و وضعیت عروقی هر فرد هماهنگ باشد. این جورابها زمانی بیشترین کارایی را دارند که در طول ساعات بیداری و فعالیت پوشیده شوند، یعنی زمانی که فشار گرانش بیشترین تاثیر را بر تجمع خون در پاها دارد.
در واقع، هدف از استفاده روزانه تامین فشار یکنواخت در زمان ایستادن یا نشستن طولانیمدت و پیشگیری از تجمع خون در رگها است. برای بیشتر افراد استفاده از جوراب از ابتدای صبح تا پایان فعالیت روزانه (حدود ۸ تا ۱۰ ساعت) کفایت میکند. صحت این ادعا به کرّات در گزارشهای مختلفی از جمله گزارش سایت centerforvein تایید شده است:
“Most people get symptom relief from wearing compression stockings 8–10 hours per day.”
«بیشتر افراد با پوشیدن جورابهای فشاری به مدت ۸ تا ۱۰ ساعت در روز تسکین علائم را تجربه میکنند.»
اما در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن وریدی یا ادم پا ممکن است پزشک مدت بیشتری را توصیه کند. نکته مهم این است که زمان استفاده باید با نوع جوراب، میزان فشار آن و وضعیت عمومی بیمار تطبیق داشته باشد، نه صرفاً براساس عدد ثابتی برای همه!
برای نمونه افرادی که صرفاً با هدف پیشگیری از واریس از جوراب استفاده میکنند، معمولاً با ۶ تا ۸ ساعت استفاده روزانه به نتیجه میرسند. در مقابل، کسانی که از تورم مداوم یا احساس سنگینی پا رنج میبرند، نیاز دارند تا جوراب را در بیشتر ساعات بیداری حفظ کنند.
در هنگام خواب معمولاً پوشیدن جوراب ضرورتی ندارد؛ زیرا در وضعیت افقی فشار طبیعی بدن برای بازگشت خون کافی است و اعمال فشار مضاعف میتواند گردش خون را مختل کند. به گفته سایت gruccia که یک فروشگاه معتبر در زمینه فروش انواع جوراب مردانه و زنانه است، درباره مدت زمان پوشیدن جوراب واریس:
یادتان باشد که قانون استفاده از جوراب واریس برای تمام سال است. این موضوع ربطی به فصول سرد سال نداشته و در فصل تابستان نیز باید به همین صورت استفاده شود. با اینکه استفاده از جوراب واریس برای هوای گرم و فصل تابستان میتواند کار سخت و کلافه کنندهای باشد، اما نیاز است تا در این زمان نیز حتما از جوراب واریس استفاده نمایید.
نقش نوع جوراب در تعیین زمان استفاده
جورابهای واریس در سه سطح فشاری اصلی تولید میشوند:
- فشار سبک (۱۵–۲۰ mmHg): مناسب برای پیشگیری؛ افراد شاغل با ایستادن طولانی یا سفرهای هوایی بهتر است از این نوع استفاده کنند.
- فشار متوسط (۲۰–۳۰ mmHg): برای درمان موارد متوسط تا شدید واریس و تورم مزمن پا استفاده میشود. در گزارش سایت pmc آمده است:
“The optimum lengths and pressures are not known, but studies suggest that a compression pressure between 20 mmHg and 30 mmHg is tolerated better than higher.”
«طول و فشار ایدهآل مشخص نیستند، اما مطالعات نشان میدهند فشاری بین ۲۰ تا ۳۰ میلیمتر جیوه بهتر از فشارهای بالاتر تحمل میشود.»
- فشار بالا (۳۰–۴۰ mmHg یا بیشتر): صرفاً طبق تجویز پزشک و برای بیماران با نارسایی شدید یا پس از جراحی وریدی مورد استفاده قرار میگیرد.
هر چه میزان فشار بیشتر باشد، محدودیت زمانی استفاده دقیقتر میشود. بهعنوان نمونه، جورابهای با فشار بالا معمولاً باید حداکثر ۱۰ ساعت در روز پوشیده شوند تا از فشار بیش از حد بر شریانها جلوگیری شود. در مقابل، مدلهای پیشگیرانه را میتوان حتی در فعالیتهای روزانه طولانیتر نیز به کار برد.
خطرات پوشیدن طولانی مدت جوراب واریس
اگرچه اثر درمانی این جورابها وابسته به تداوم استفاده است؛ اما پوشیدن طولانیمدت جوراب واریس بدون توجه به نوع فشار یا سلامت پوست میتواند مشکلاتی ایجاد کند. از جمله:
- تحریک پوستی، خارش یا التهاب در اثر تعریق و نبود تهویه مناسب؛
- اختلال در خونرسانی انگشتان پا در صورت تنگی بیشازحد جوراب؛
- کاهش خاصیت کشسان در صورت شستشوی نادرست یا استفاده بیشاز عمر مفید جوراب.
بنابراین توصیه میشود هر شب هنگام خواب جوراب از پا خارج شود تا پوست بتواند تنفس کند. در افراد با زخم پوستی یا دیابت بازبینی روزانه پوست پا الزامی است.
توصیههای عملی برای استفاده ایمن جوراب واریس
اینکه بدانیم جوراب واریس را چند ساعت بپوشیم مهم است؛ اما مهمتر از آن، رعایت چند نکته اساسی برای کسب بیشترین بهره از جورابهای واریس خواهد بود:
- جوراب را صبح زود و پیشاز ایستادن طولانی بپوشید؛ چراکه پاها هنوز هیچ تورمی ندارد.
- پاها باید کاملاً خشک و تمیز باشند.
- جوراب را بهآرامی از انگشتان به سمت بالا بکشید تا فشار یکنواخت اعمال شود.
- از تا زدن یا جمع کردن جوراب روی ساق پرهیز کنید.
- در هوای گرم از جورابهای نازکتر با الیاف تنفسپذیر استفاده کنید.
این توصیهها علاوهبر افزایش راحتی باعث توزیع یکنواخت فشار و حفظ خاصیت درمانی جوراب خواهند شد.
جدول زمانبندی پیشنهادی برای گروههای مختلف
| گروه کاربر | مدتزمان استفاده روزانه | نکات کلیدی |
| کارمندان یا افراد ایستاده طولانی | ۶ تا ۸ ساعت | مدل فشار سبک، تهویهدار، در محل کار استفاده شود |
| بیماران مبتلا به واریس متوسط | ۸ تا ۱۰ ساعت | مدل فشار متوسط، استفاده از صبح تا شب |
| بیماران با نارسایی وریدی شدید | طبق تجویز پزشک (حداکثر ۱۰ ساعت) | بازبینی پوست روزانه الزامی است |
| مسافران پروازهای طولانی | مدت سفر + ۲ ساعت بعد از آن | جوراب فشار سبک با تهویه بالا مناسب است |
با رعایت این نکات میتوانید بهصورت ایمن و موثر از جوراب واریس استفاده کنید، بدون آنکه خطر فشردگی بیش از حد یا اختلال در جریان خون ایجاد شود. تنظیم مدت زمان استفاده و مراقبت منظم از پوست نقش کلیدی در اثربخشی این روش درمانی ساده اما حیاتی دارد.
سخن پایانی
پاسخ دقیق به پرسش جوراب واریس را چند ساعت بپوشیم وابسته به فاکتورهای مختلفی است؛ اما در بیشتر موارد بازه ۸ تا ۱۰ ساعت در روز بهترین تعادل بین اثربخشی و ایمنی را فراهم میکند.
سوالات متداول
جوراب واریس را چند ساعت در روز بپوشیم؟
جوراب واریس باید از صبح بلافاصله پس از بیدار شدن تا پایان فعالیت روزانه (حدود ۸ تا ۱۰ ساعت) پوشیده شود.
آیا باید جوراب واریس را هنگام خواب هم بپوشیم؟
خیر. در حالت عادی نیازی به پوشیدن جوراب واریس هنگام خواب نیست، زیرا در وضعیت درازکش فشار طبیعی بدن برای بازگشت خون به قلب کافی است. استفاده از جوراب در زمان خواب تنها در شرایط خاص و با تجویز پزشک توصیه میشود.
نظرات کاربران